Ik hoor nog steeds veel te vaak, “ja hoor, ik verwijs door naar de GLI”, of : “ik doe mee met de GLI” – alsof het om één vast programma gaat. Maar dat klopt niet. De Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) is geen kant-en-klare methode. Het is een verzamelnaam voor meerdere erkende programma’s die allemaal hetzelfde doel hebben – mensen helpen naar een gezondere leefstijl – maar die sterk verschillen in uitvoering.
En dat is belangrijk om te weten. Zeker voor verwijzers én deelnemers. Want te vaak hebben deelnemers geen idee welk programma ze volgen en verwijzers geen idee naar de inhoud van de interventie waar ze naar verwijzen, en dat zegt iets. Het impliceert dat er vooraf niet bewust gekeken is welk programma het beste past bij de deelnemer.
Begrijpelijk – de druk bij huisartsen en praktijkondersteuners is hoog. Maar als we willen dat de GLI daadwerkelijk effect heeft, moeten we zorgen dat mensen op de juiste plek terechtkomen. One size doesn’t fit all geldt ook hier. Dus gewoon verwijzen naar de GLI om de hoek, omdat ze die nu eenmaal kennen, is wel het gemakkelijkst misschien, maar niet het effectiefst.
En ook een reden waarom er zoveel commentaar is op de GLI: over bv de uitval. Deelnemers stoppen vroegtijdig, en dat is vaak omdat het programma niet voldoet aan hun verwachtingen. Superzonde want er er valt echt iets te kiezen zodat het beter past bij wat iemand nodig heeft en graag wil/
Gelukkig wordt in de nieuwe richtlijn overgewicht en obesitas gesproken over de inzet van centrale zorgcoördinatoren. Die kunnen deelnemers in de toekomst beter ondersteunen bij het opstellen van een persoonlijk plan richting gezondere leefstijl en gewicht. Met alleen een GLI ben je er namelijk niet. Misschien is er eerst iets anders nodig, zoals een schuldhulpverleningstraject of hulp bij taal. En misschien is er naast een GLI wel extra begeleiding nodig van een diëtist of een psycholoog.
Maar zover zijn we helaas nog niet, er is nog geen vergoeding voor een centrale zorg coördinator dus verwijst de arts direct door naar een gli.. Daarom dit blog: om inzicht te geven in de verschillen tussen de programma’s.
Verschillende smaken, zelfde doel
Alle GLI’s zijn groepsgericht, maar verschillen in:
- De verhouding groep/ individuele begeleiding
- De mate van zelfstandigheid die van deelnemers gevraagd wordt
- Of beweging geïntegreerd is in het programma
- De mate waarin het (deels) online gevolgd kan worden
- De intensiteit en spreiding van de bijeenkomsten
- De doelgroep waarop het programma zich richt
Een paar praktijkvoorbeelden:
- Een deelnemer die al drie keer per week sport, kiest liever voor een traject zoals CooL, met meer focus op gedragsverandering dan op beweegbegeleiding.
- Iemand die zich onzeker voelt over bewegen, voelt zich juist geholpen in SSiB, SLIMMER of Beweegkuur waar begeleid bewegen onderdeel is.
- Iemand met sociale angst of zonder passend lokaal aanbod, kan kiezen voor de digitale variant van CooL (Cool Miguide) of SLIMMER (Ancora Health) waarbij alles online gaat.
- Een deelnemer die behoefte heeft aan veel structuur, kiest eerder voor SLIMMER, Beweegkuur of SSiB, met vaste inhoud en opbouw.
- Een deelnemer met net de diagnose diabetes type 2 (zonder insuline) voelt zich meer aangesproken door Keer Diabetes2 Om, waarin hij intensief aan de slag gaat met gelijkgestemden.
Uiteraard is dit allemaal relatief ten opzichte van de andere programma’s. Realiseer je dat elk programma dezelfde financiering heeft, dus als heel veel bijeenkomsten in het begin zijn, is de begeleiding daarna minder. De GLI’s die er nu zijn zijn niet ontworpen op de beste zorg om iemand met obesitas te begeleiden naar een gezondere leefstijl, maar meer vanuit het budget dat er beschikbaar is. En dat is in 2025 max 1333 euro voor 2 jaar begeleiding.
Ook de tijdsopbouw verschilt. CooL en Beweegkuur spreiden rustig over twee jaar. SLIMMER, SSiB en Keer Diabetes2 Om starten met een intensieve fase. Keer Diabetes2 Om is bovendien specifiek gericht op mensen met diabetes type 2, terwijl de andere interventies breder inzetbaar zijn.
Kortom: ‘de’ GLI bestaat niet.
Het belang van passende verwijzing
Voor verwijzers betekent dit: niet zomaar verwijzen naar “een GLI”, maar bewust kijken welk programma past bij de persoon tegenover je. Denk aan:
- Digitale vaardigheden
- Fysieke belastbaarheid
- Zelfstandig kunnen werken
- Behoefte aan structuur of vrijheid
- Beschikbaarheid en aanbod in de regio
- Medische achtergrond (bijv. diabetes)
Slimme ondersteuning via eHealth
Veel leefstijlcoaches die met CooL werken, zetten Mijn Leefstijl Academie in als online leeromgeving. Dit is géén aparte GLI, maar een krachtige aanvulling op het reguliere traject. Deelnemers bereiden zich thuis voor met video’s, podcasts, opdrachten en inspiratie. Daardoor worden de sessies interactiever en effectiever.
Voor coaches scheelt het voorbereidingstijd: alle lesplannen, presentaties en materialen staan klaar. Deelnemers blijven beter betrokken via de app, community en inspiratiemails. Ook andere interventies maken gebruik van het platform als aanvulling op hun programma.
Mijn Leefstijl Academie ondersteunt zowel fysieke als hybride trajecten, en is beschikbaar in het Nederlands én Engels.
Tot slot
Uiteraard is bovenstaande allemaal relatief ten opzichte van de andere programma’s. Realiseer je dat elk programma dezelfde financiering heeft, dus als er heel veel bijeenkomsten in het begin zijn, is de begeleiding daarna minder. De GLI’s die er nu zijn, zijn niet perse ontworpen op de beste zorg om iemand met obesitas te begeleiden naar een gezondere leefstijl, maar meer vanuit het budget dat er beschikbaar is. En dat is in 2025 max 1333 euro voor 2 jaar begeleiding.
De GLI is geen vast product, maar een verzamelnaam voor verschillende programma’s.
Succes begint bij een goede match tussen deelnemer en aanpak. Hoe beter die match, hoe groter de kans op blijvende gedragsverandering. En hoe succesvoller een GLI is.
Dus laten we stoppen met praten over “de GLI” – en beginnen met kijken naar welke GLI past.
